انواع عکسهای رادیولوژی دندان و کاربرد هرکدام
رادیولوژی دندان یکی از مهمترین ابزارهای تشخیصی در دندانپزشکی مدرن است. بسیاری از مشکلات دهان، فک و دندان با معاینه ساده قابل مشاهده نیستند و تنها از طریق تصویربرداری دقیق رادیولوژیک تشخیص داده میشوند. انتخاب نوع مناسب عکس رادیولوژی، نقش مستقیمی در تشخیص صحیح، موفقیت درمان و پیشگیری از عوارض بعدی دارد.
در این مقاله، با انواع عکسهای رادیولوژی دندان و کاربرد هرکدام بهصورت کامل و تخصصی آشنا میشوید.
رادیولوژی دندان چیست؟
رادیولوژی دندان شامل مجموعهای از روشهای تصویربرداری است که با استفاده از اشعه ایکس، تصاویر دقیقی از دندانها، ریشهها، استخوان فک و ساختارهای اطراف آنها ارائه میدهد. این تصاویر به دندانپزشک کمک میکند تا مشکلات پنهان مانند پوسیدگیها، عفونتها، دندانهای نهفته و ناهنجاریهای فکی را تشخیص دهد.
رادیوگرافی داخل دهانی (Intraoral Radiography)
🔹رادیوگرافی پریاپیکال (Periapical)
رادیوگرافی پریاپیکال تصویری دقیق از کل دندان از تاج تا انتهای ریشه و استخوان اطراف آن ارائه میدهد.
کاربردها:
- تشخیص عفونتهای ریشه دندان
- بررسی وضعیت درمان ریشه (عصبکشی)
- شناسایی کیستها و ضایعات اطراف ریشه
- ارزیابی شکستگیهای دندانی
این نوع عکس یکی از پرکاربردترین روشها در درمانهای عمومی و تخصصی دندانپزشکی است.
🔹 رادیوگرافی بایتوینگ (Bitewing)
در این روش، تاج دندانهای بالا و پایین بهصورت همزمان ثبت میشود.
کاربردها:
- تشخیص پوسیدگیهای بین دندانی
- بررسی وضعیت ترمیمها و پرکردگیها
- ارزیابی تحلیل استخوان در بیماریهای لثه
رادیوگرافی خارج دهانی (Extraoral Radiography)
🔹 رادیوگرافی پانورامیک (Panoramic / OPG)
رادیوگرافی پانورامیک تصویری کلی از تمام دندانها، فک بالا و پایین، مفصل فکی و سینوسها ارائه میدهد.
کاربردها:
- بررسی دندانهای نهفته (مانند دندان عقل)
- ارزیابی کلی وضعیت فک و دندانها
- تشخیص کیستها، تومورها و ناهنجاریهای استخوانی
- بررسی اولیه قبل از ارتودنسی و ایمپلنت
این نوع عکس، دید جامع و سریع از وضعیت دهان و فک در اختیار دندانپزشک قرار میدهد.
🔹 رادیوگرافی سفالومتری (Cephalometry)
سفالومتری بیشتر در درمانهای ارتودنسی کاربرد دارد و روابط فکها، دندانها و ساختارهای صورت را تحلیل میکند.
کاربردها:
- بررسی رشد فک در کودکان و نوجوانان
- برنامهریزی دقیق درمان ارتودنسی
- ارزیابی ناهنجاریهای اسکلتی فک
🔹تصویربرداری سهبعدی CBCT دندان
CBCT (Cone Beam Computed Tomography)
CBCT یکی از پیشرفتهترین روشهای رادیولوژی دهان و فک است که تصاویر سهبعدی با دقت بسیار بالا ارائه میدهد.
کاربردها:
- برنامهریزی دقیق کاشت ایمپلنت دندان
- بررسی مسیر اعصاب فکی
- تشخیص دندانهای نهفته پیچیده
- ارزیابی ضایعات فکی و سینوسها
- جراحیهای فک و صورت
🔹مزیت اصلی CBCT نسبت به رادیوگرافیهای معمولی، نمایش سهبعدی ساختارها با جزئیات کامل و حداقل میزان اشعه است.
مزایای دریافت نوبت در رادیولوژی تخصصی دهان، فک و صورت دکتر آزاده رحمتی
برخی از افراد به دلیل مشغله های زیاد فرصت ندارند در طول روز برای دریافت خدمات تصویربرداری به کلینیک مراجعه نمایند. اما شما میتوانید در هر ساعت از شبانه روز برای دریافت نوبت به وبسایت مرکز دکتر رحمتی مراجعه نمایید. ما یک کلینیک خاص هستیم که همه روزه پذیرای شما هستیم. چنانچه یک مورد اورژانسی داشته باشید یا یک ویزیت معمولی، ما همیشه آماده خدمترسانی به شما هستیم. 😊
کدام عکس رادیولوژی برای شما مناسب است؟
انتخاب نوع عکس رادیولوژی به نوع درمان، تشخیص مورد نظر و نظر دندانپزشک یا متخصص فک و صورت بستگی دارد. در بسیاری از موارد، ترکیبی از چند نوع تصویربرداری برای رسیدن به تشخیص دقیق استفاده میشود.
اهمیت انجام رادیولوژی در مراکز تخصصی
کیفیت دستگاهها، دقت تصویربرداری و تفسیر تخصصی تصاویر، نقش بسیار مهمی در نتیجه نهایی درمان دارد. انجام رادیولوژی دندان در مراکز تخصصی دهان، فک و صورت باعث:
- کاهش میزان اشعه دریافتی
- افزایش دقت تشخیص
- پیشگیری از خطاهای درمانی
میشود.
جمعبندی
رادیولوژی دندان، پایه و اساس تشخیص صحیح در دندانپزشکی مدرن است. آشنایی با انواع عکسهای رادیولوژی دندان و کاربرد هرکدام به بیماران کمک میکند با آگاهی بیشتری مسیر درمان خود را طی کنند و بهترین نتیجه را بگیرند.